franfotoblog

Betondorp
15 | 7 | 2021
105

Viva Italia

Deze foto is gemaakt op 9 juli 2021 om 17.00 uur. Op de hoek van de Zaaiersweg. Vijftien dappere vlaggetjes buiten en een bescheiden uitstalling binnen. TV‑cultuur. 

De finale voor het Europese kampioenschap tussen Engeland en Italië zou over twee dagen worden gespeeld. Engeland was favoriet. 31 Miljoen televisiekijkers waren getuige van een nipte Italiaanse overwinning door strafschoppen.
Britse fans dachten het voetbal "backhome" te brengen, maar dat bleek toch "back to Rome" te zijn volgens de spandoeken. 

Ik had een fietstochtje gemaakt door Betondorp, een honderd jaar oude arbeiderswijk in Amsterdam Oost. Toen gebouwd als experiment in betonbouw. Met straatnamen als Graanstraat, Landbouwstraat of zoals hier: de Zaaiersweg. Een kleine hechte gemeenschap rondom een Brink, opgezet als een imaginair dorp. 

Alles was in frisgrijs geschilderd. Niets drong zich op, sprong er uit of week af van de rest. Iedereen leek hier op elkaar te letten. Raar, hoe afgedwongen idealisme altijd verandert in benauwdheid. Maar al die eenvormigheid deed toch aangenaam aan. Nergens ging het hoger dan een tweede verdieping, bouwen in de breedte. 

Op de rand van het dorp, in het allerlaatste huis, leek men de stoute schoenen te hebben aangetrokken. Geen verkiezingsposters meer voor de ramen van de KVP of CPN, maar de Italiaanse vlag. Hartstocht tegenover brave Zaaiers. Nationalisme voor idealisme, of woont hier een echte Italiaanse familie? 

Het rechterhekwerk doet denken aan een 'muurtje' van voetballers dat omhoog springt als er een vrije schop is genomen in de buurt van het doel. Maar aan het linkerhekje is te zien dat het eigenlijk verkeerd om om is bevestigd. Foei.

Eva Besnyö
11 | 7 | 2021
104

Universeel

"Imitation is the sincerest form of flattery that mediocrity can pay to greatness" – Oscar Wilde. 

In een documentaire zag ik David Hockney een reeks etsen maken en realiseerde me hoe lastig het is om de invloed van voorgangers te vermijden. Hij noemde die reeks "The Blue Guitar". In de ondertitel: "Etchings By David Hochney Who Was Inspired By Wallace Stevens Who Was Inspired By Pablo Picasso". Maar je kon Rembrandt er ook nog in terug zien. We staan op de schouders van reuzen. 

Ik heb ooit m’n vriendin gefotografeerd op de manier waarop Anton Corbijn dat toen deed. Daarna met die kennis verder gegaan. Een van de redenen wat Corbijn groot maakt, vind ik, is dat hij zijn schatplichtigheid t.o.v. anderen ook gewoon liet zien. Lichteffecten à la William Klein, een foto van een jonge zangeres in de sfeer van een portret van Louise Brooks, de vervorming van David Alan-Tu; hij onderzocht alles. 

De foto van Eva Besnyö uit 1931 van een zigeunerjongetje met een cello op z’n rug laat  niets te raden over; het is geen technisch hoogstandje, gaat niet over een schokkende gebeurtenis en klaagt niet aan. Het heeft de onschuld van een amateurfoto. Je herkent jezelf er in. De symboliek van iets te groots op je schouders nemen, een lange weg te gaan, graag gauw volwassen willen zijn of het muzikale wonderkind onderweg, bijna iedereen kan zich hier zelf in herkennen. Of het nou in een film is die over een vioolbouwer gaat of als nagetekende versie uiteindelijk in een uitdragerij belandt.

Légionnair
1 | 7 | 2021
102

Aux Armes

Een vondst uit Winterswijk, in een kringloopwinkel. 9,5 x 14 cm. Ingekleurde zwart/wit foto. Stempel achterkant: “Juinies Photographe Marmande”. Rest onleesbaar. Meteen gekocht. Je hebt een raadsel in handen dat 100 jaar oud is. 

Het spannende van vervaagde teksten en die afbeeldingen onderin. Heeft deze soldaat de oorlog overleefd? Of niet? Holle teksten als ‘Honneur’, ‘Patrie’ en ‘Infanterie’ (bijna onleesbaar) passen overal wel bij. Het cijfer ‘20’ is misschien een aanwijzing. Om een jaar na het einde van de Eerste Wereldoorlog nog een portret te laten maken van jezelf in uniform heeft iets van ‘we zijn er nog’. Maar waarom ontbreekt ’19’ dan? 

Rechtsonder staat “A O Modele Repose”. Dit afdrukmodel is beschermd. De portretfoto is afgedrukt in een ovale kader van lauwertakken. De voet van de zuil waar deze légionnair op leunt was iets te groot en is er gedeeltelijk doorheen gedrukt. De hele linkerkant is tegengehouden. Door die vervaging ontstaat er ook een band met de sterfelijkheid. Alsof hij eigenlijk een geest is. Hoog verheven boven de dagelijkse schermutselingen. Gulliver in Lilliput. 

Om het beeld realistischer te maken zijn er details ingeschilderd. Epauletten, broek en knopen. De regimentsnummers en de blauwe halsdoek. De slordigheid suggereert massaproductie. Onderin soldaten in een landschap. De rood beschilderde broeken komen overeen met die van de hoofdpersoon. Opvallend hoe kleurrijk uniformen toen konden zijn. Camouflage was oneervol. Frankrijk hoefde zich niet te verstoppen. Het voorbeschilderde kader moet de herinnering aan gevechten en de broederschap tussen strijdmakkers oproepen. Heb ik gelukkig niet meegemaakt. Dit is een held.