franfotoblog

30 | 11 | 2025
550

Koninklijk bezoek 1955

Ik probeer me voor te stellen hoe trots Willem van de Poll zich moet hebben gevoeld toen dit boek uitkwam. Alles zelf gemaakt. Met 120 foto’s in diepdruk, genomen tussen 27/10/’55 en 6/11/’55, een compleet verslag van het bezoek van H.M. en Z.K.H. aan de kolonie. De oranje balk onder de titel is met zorg gekozen.

Van de Poll was de huisfotograaf voor het Koninklijk Huis, je ziet het in Bernard’s ogen op de coverfoto: een minzame glimlach. Even een moment van herkenning of het uiterste van zijn geduld eisende meegaandheid met deze hele ceremonie? Hier strak in uniform, op andere foto’s (in het binnenland) in een tropenoutfit: witte korte broek, kniekousen en witte schoenen. Bij Juliana lijkt het alsof ze een lange reep stof na zeker 15x om haar as te hebben gedraaid, tot jurk heeft gemaakt. Om haar statuur iets te verhogen draagt ze schoenen met plateauzolen.

Er zijn ongeveer 40 aangelegenheden gefotografeerd waar het paar acte de présence gaf. Van de Bruynzeelfabrieken, het bosnegerdorp Kadjoe en Moengo, het centrum der Surinaamse Bauxiet Mij., tot het Departement van Algemene Zaken. Dat werd ook de coverfoto.

Vlak voor het betreden van de rode loper door vorstin en haar gemaal, maakt Van de Poll nog een foto van drie officieren die er in allerhaast de laatste hand aan leggen: “Vóór het Gebouw der Staten. Een weerbarstige loper.” Hollandse nuchterheid, dat zou Queen Elizabeth nooit zijn overkomen. Maar dan is het zover: een beeld van de aankomst van het koninklijk rijtuig: “Door duizenden bejubeld betraden H.M. en Z.K.H. het Departement van Algemene Zaken”.

De teksten zijn van de fotograaf zelf. Ze zijn persoonlijk en geven daardoor een goede indruk van de sfeer en denken van een Nederlander in overheidsdienst als het over Suriname ging.

In de korte bijschriften nogal neerbuigend: “Bosnegerkapiteins vol eerbied voor de Biegie Missie”, of: ”Willem Limon demonstreerde het openkappen van cocosnoten.” Vakantie‑albumlyriek.

23 | 11 | 2025
549

Fonofotografie 55

Ik ben deze serie ooit begonnen om de fotografen die het karakter van LP hoezen bepalen, bekender te maken. Ook al staan hun namen altijd in kleine lettertjes ergens achteraan op de hoes.

Er zit een soort code in m’n geheugen die waarschuwt of een hoes interessant genoeg is om verder te bekijken. Dat zijn meestal officiële variaties op bestaande hoezen, en soms zelfgemaakte versies. Bij klassieke muziek krijgt iedere nieuwe uitvoering van hetzelfde stuk een andere hoes; variaties op een thema. Er zijn Beatlefans die van ieder album alle verschillende persingen per land verzamelen, omdat ze er anders uitzien. “Quatre garçons dans le vent” klinkt iets exotischer dan “A Hard Day’s Night”.

Deze CD zal niet op hun lijstjes voorkomen. De besmeurde jewelcase (opbergdoosje), de vage foto, een spelfout, foutieve naamsvermelding en het ontbreken van een inhoudsopgave; we zijn betere info gewend. Toch is er geprobeerd om het er zo officieel mogelijk uit te laten zien. Omdat het voor persoonlijk gebruik is doen alle tekortkomingen er dan niet toe. Mensen kennen hun gebreken.

Volgens de beste Beatles-researcher Piet Schreuders, is de foto uit 1963 en gemaakt door Terence Spencer. The Beatles droegen toen witte overhemden en stropdassen, na de motorjacks en zwarte coltruien, een volgende poging tot acceptatie. Ik denk dat Spencer meer wilde dan de gewone groepsfoto en ze gevraagd heeft om wat opwinding in beeld.

Wat je ziet zijn vier wilde kapsels en rare gezichtsuitdrukkingen. Opvallend is de stand van hun onderlippen, alsof ze allemaal de “S” van “Twist and Shout” zingen. McCartney en Harrison gebruikten toen dezelfde microfoon en zongen net zo schuddebollend het refrein van dat liedje om samen met hun fans de opwinding te vergroten.

Jammergenoeg is deze CD door vernieuwde techniek, niet meer te beluisteren.

19 | 11 | 2025
548

Appelweg

Zaterdag 15 november, 11.01 uur.