franfotoblog

Govert Flinck

M’n leven is verdeeld in tijdvakken, gekoppeld aan de huizen waar ik heb gewoond. Dit is uit de Govert Flinckstraatperiode. De zeventiger jaren in de Pijp in Amsterdam. Arbeidersbuurt, lage huren, slecht onderhoud, krakers en een overheid die zich op afstand hield. Benarde toekomst. We redden ons zelf wel. 

Schuin onder me zat een kleine garage, naast een nieuw studiootje van een grafisch ontwerper. Typisch voor een wijk in ontwikkeling. Als de oorspronkelijke bewoners/gebruikers zijn vertrokken, wordt de buurt interessant voor kunstenaars. Voorlopers waren de voormalige textielateliers en slachthuizen in New York, die in ‘lofts’ veranderden. Of de kraakbeweging op Kattenburg in de vroege zestiger jaren. Er was toen nog wat mogelijk. 

Dat alles kwam samen in deze foto, omdat er voor mij gevaar, status en de wens om weg te komen in zit. En de toegenomen welvaart, als je denkt aan de Benelli's en Ducati's uit de vijftiger jaren. Buikschuivers die 's zaterdagavonds knetterend de Langestraat in Alkmaar op en neer reden, omdat er niks te doen was. Dit is twintig jaar later, nu zijn het Zündapps en Kreidlers. Nog steeds buddyseats, maar de broekspijpen zijn wat wijder en een helm is verplicht. En je kan veel harder. 

Ook werkte het statusverhogend als je je helm of spatborden liet verchromen. Dezelfde trend als in de vijftiger jaren de bumpers van Amerikaanse auto's. In "It's nice to go travelling" zingt Sinatra over de nieuwste auto’s als: "the latest flivver, that's simply drippin' with chrome". Ik denk dat die jongen in het midden daar adresjes voor had. Hij werkte in die garage daarachter en heeft mij nooit aangekeken. Te trots.

Voor oordeel

De mooiste foto’s zijn niet altijd zo bedoeld. Op de veiling werden twee fotoalbums aangeboden van het stedenbouwkundig bureau ir. P. Oom en ir. J. Heeling: “Originele architectuurfoto’s uit de jaren '70 en '80 - 1970/1989”. Bewijsfotografie, met maar één enkel doel: Het Archief. 

Ze lijken te onbeduidend om verder te gebruiken of lang te bekijken, als het er maar op staat. Objectieve fotografie? Per ongeluk dan, de fotograaf lijkt nooit uit zijn auto gestapt. Ook de aanbieder op de veiling is slordig geweest, er drijft een gezicht op de waterspiegel. Kleur in zwart/wit. 

Toch zie ik een droom binnen handbereik daar in de verte. Alles in hard voorjaarslicht wacht op een geweldige toekomst. Nog even dat zwarte zand opzij en we zullen gelukkig zijn. Op rechts zijn ze al klaar. De drive-in woning! Je ziet meteen een auto in de huiskamer staan. Maar je kunt ‘m ook voor de deur parkeren. Je hebt zicht op je bezit en kan onmiddellijk weer weg uit deze beklemmende uniformiteit. 

En wat hebben de buren voor de deur staan? Dank zij de expertise van Hans Aarsman weet ik nu dat het een Simca 1000 is. Een kleine middenklasser met een degelijke en licht sportieve lijn. De koelgaten in de achterklep suggereren er een hete motor onder, maar eigenlijk zat hier de benzinetank. Er is ook nog een rallymodel uitgebracht met veel succes. Een bommetje, volgens Auto Motor Klassiek. 

Stilte voor de storm daar voor die garage. Geraniums op de vensterbanken en de balkons bieden privacy met guillotine-achtige betonplaten. Jeder für sich. Het enige dat hier niet is gestyled, is een boompje in de parkeerafscheiding. Heeft het vast niet overleefd. Maar op Google streetview uit juni 2015 stikt het gelukkig van de plantenbakken op 42 Gironde in Leusden.

Waarheen, waarvoor

Zo te zien, niks te zien. Het is een beeld van een straat waar een glazen pui, een auto, een motor, verkeersborden en een elektrakast beplakt met affiches, te zien zijn. Saai. 

Dan kijk je naar de details. Misschien heb ik iets over het hoofd gezien. Zijn die drie mannen achterin belangrijk? Die rechter twee staan er eigenaardig bij. Aparte en toch samenhangende choreografie. Teveel toeval. Of zijn ze een herhaling van de drie affiches op de voorgrond? Mwa, ver gezocht. Misschien de kleurcombinaties? Alles grijs, met wat accenten in blauw en rood? Ook niet zo bijzonder. 

Toen ik in Berlijn langs de Spree wandelde en dit zag, vroeg ik me dat af. Ik wou die drie affiches op m’n foto niet meteen laten opvallen, omdat ik vermoedde dat dit niet de bedoeling was. Wat tegenstrijdig is met dit publiciteitsmedium, maar zo kwamen ze op me over. Ze trokken m’n belangstelling door hun anonimiteit. Dat zie je niet vaak. 

De oorspronkelijke teksten leken door een haastige voorbijganger verbeterd, of hadden ze dat zelf gedaan? Je eigen affiches verbeteren, ze hadden kennis van streetstyle: “We know our employees by name” en “Fair Wages”, staat er over de vorige mededelingen heen gekalkt. Beetje Oost-Duits, maar ook open en sympathiek. 

Er was iets met die foto’s, buiten het verzorgde licht en die semi-modieuze types. Streng zwart/wit. Geen expressie. Geen aandrang iets te moeten kopen. Een vorm van helderheid, nergens werd iets benadrukt. Toen ik er vlak voor stond zag ik in de kantlijn ‘Armedangels’ staan. Een online modehuis dat de modewereld wil veranderen. Dit is alvast gelukt.