Kertész
Een aandenken, iets stoffelijks, iets om vast te houden. Om later nog eens te bekijken. Een boekje en een folder. In het boekje een paspoortachtige foto van een jonge vrouw met diepliggende ogen, een opdracht (“For Elizabeth A.K.”), een verbeterde prijs (“5”) in potlood, en de namen van vorige eigenaars (“G. en Y. Tromp 1/7/81”). Het heet “Portraits” André Kertész.
Het vouwvel heeft de kenmerkende Crouwel typografie, die het Stedelijk Museum een onpartijdig karakter gaf. Geen kapitalen of schreven, geen pretenties. Alles was even belangrijk. Typografie om de toegankelijkheid maar te vergroten. En, door de dikte van de letter, toch de nodige portee. Nergens kleur te bekennen, alleen maar onderkoelde hartstocht. De bescheidenheid om je eigen naam in grijs te drukken.
De vrouw aan wie dit boekje (“Portraits”) is opgedragen is Elizabeth Sali. Kertész trouwde met haar in 1933; het moet de liefde van zijn leven zijn geweest. Ik zie dat terug in zijn boekje met Polaroids, die hij bijna vijftig jaar later maakte uit zijn raam in New York (1981): “From my window”. Elizabeth was toen al vijf jaar dood. Het zijn foto’s zoals je die op latere leeftijd maakt, met weinig inspanning, alleen essentiële onderdelen zoals een hart van glas, twee glazen beeldjes en wat regen op het raam.
In de folder een analyse van Els Barents: ”Zijn foto’s onderscheiden zich door een verassende speelsheid en menselijkheid. Hij beschikt over die bijzondere fotografische intuïtie om zijn onderwerpen niet van hun context te isoleren, maar om juist te kunnen anticiperen op een verscheidenheid van niveaus, van leven en van motieven voor zijn lens, die hij moeiteloos lijkt te componeren tot harmonische vormen op het platte vlak”.