franfotoblog

5 | 9 | 2021
121

Styling the Stars

Hier klopt iets niet. Filmsterren kunnen raar doen op foto’s, maar dan kan je dat zien  aan de omgeving, hun expressie of andere mensen op de foto. Is hier niet het geval. 

Marlon Brando lijkt net weggelopen van een ernstig auto-ongeluk, maar maakt geen verslagen indruk. Dean Martin speelt op heterdaad betrapt als hij met een dame (Cyd Charisse) een kamer wil binnengaan. Het briefje in beeld doet denken aan politiefoto’s voor identificaties of reconstructies. Er is een tekst nodig om iets onzichtbaars te verduidelijken. Er bestaat meer dan wat we zien. 

Dit zijn bewijsfoto’s voor de ‘continuity departments’, die de kostuums maken, de make‑up doen en de haardracht verzorgen bij filmproducties. Als houvast worden er na iedere scene foto’s gemaakt van haar en make‑up. Ze zijn familie van de auditiefoto’s en de clapperboardfoto’s die vlak voor een opname gemaakt worden. Allemaal voor intern gebruik. 

Brando houdt een kam vast; deze foto is voor de haarafdeling. Borstels of bezems waren ook bruikbaar. Wat deze foto’s bijzonder maakt is dat de eerste blik de verkeerde is, ze gaan niet over die beroemde mensen. Filmsterren staan naast bordjes, schoolborden (afwasbare krijtletters!) of houden kaartjes omhoog waarop hun gegevens staan. Bewijsfotografie, zoals de foto’s van je antiek voor de verzekering. 

De acteurs staan er vaak ontspannen op, het gaat niet om hen. Soms lijken ze geïrriteerd, bang om hun concentratie te verliezen. Het imago vervalt even. We kunnen ze op een ander niveau bekijken. Raar, dat ik ze dan toch weer in een rol zie, de filmster speelt een filmster op een set. Nog een masker achter dat imago.

Foto’s uit: ‘Styling The Stars’, Angela Cartwright - Insight Editions, San Rafael 2014
29 | 8 | 2021
119

Boekenhuisje Amsterdam Noord

Geschiedenis! Gevonden in boekenhuisje: “Cartoons by Steinberg” (1947) en “Cartoons the French Way” (1955). Beiden zo breekbaar dat je ze bijna niet durft door te bladeren. Vergeelde, uitgedroogde, koffiebruine pagina’s met briljante tekeningen van Steinberg. En belegen grappen uitgezocht door de latere Asterix scenarist René Goscinny. 

De subtitel voor “Cartoons The French Way” is “Roguish - Raucous - Ribald” ( Snaaks - Rauw - Schaamteloos). De covertekening zet de toon voor dit ondeugende uitgangspunt: vrouw in doorkijkjurk passeert bouwplaats. De tanden van een grijper met uitpuilende ogen hangen boven haar billen, lelijke mannetjes met schepjes hebben weer een flutreden om niks te doen. De belettering is los en luchtig, en krijgt dezelfde wind mee als haar rok. 

Op de eerste pagina staat: “Fifty Million Frenchmen Can’t Be Wrong”. Vier jaar later brengt RCA een verzamelalbum uit van Elvis Presley: “Fifty Million Elvis Fans Can’t Be Wrong”. Op de hoes 15x dezelfde foto van The King in zijn opzienbarende gold lamé pak. En die cijfers voluit, een hoes die zichzelf luid aanprijst. Andy Warhol avant la lettre. 

“The French Way”, staat in Amerikaans slang voor “Cunnilingus or Fellatio”. Gauw binnenin kijken. En natuurlijk veel beloven, weinig waarmaken; die bedompte vijftiger jaren sfeer, als het over seks ging. De echte kappersblaadjessfeer. 

Steinberg (Roemeen, 1914-1999) is tijdloos. Dit is zijn eerste bundeling nadat hij als reserveofficier bij de marine weer terug was in Amerika. Tekende al voor The New Yorker sinds 1941. Zijn stijl is kinderlijk, speels, sierlijk en filosofisch. Eigenlijk ontstijgt zijn werk de sfeer van cartoons. Bij hem blijft er altijd iets hangen. En net als Picasso, geen grenzen. Niet in stijlen of onderwerpen. Vrije geest.

26 | 8 | 2021
118

Heeft ooit bestaan

Over het vrije gebruik van openbare ruimte voor de hedendaagse fotograaf. Er hebben zich altijd mensen bemoeid met m’n werk als ik op straat bezig was. Dit is Amsterdam! 

In het analoge tijdperk ging het dan over dingen die je niet kon zien en lastig waren uit te leggen. Door je voorkomen, het verhaal en de intelligentie van zo’n geïnteresseerde was het altijd wel mogelijk tot een bevredigende oplossing te komen voor het raadselachtige gedrag en werk van een straatfotograaf. 

Misschien komt het ook doordat ik niet meer zo nodig hoef, of dat ik het wel een beetje heb gehad met mensen die over alles iets weten, of de terechte bezorgdheid van vrouwen als er een vreemdeling ze op straat staat te fotograferen. Dat het nog steeds vrij staat in dit land om op de openbare weg te fotograferen valt niet meer uit te leggen. Als je geen toestemming hebt ben je verdacht en wordt je gedwongen te laten zien wat je hebt gemaakt, waarna het verwijderd moet worden. Anders bellen we de politie. 

Ik heb deze foto’s niet in eerste instantie gemaakt omdat er kinderen op te zien zijn. Het hadden ook volwassenen kunnen zijn. Het ging me eigenlijk om toneel in het openbaar. Zie je niet vaak. Het had ook een poppenkastvoorstelling mogen wezen. Is alleen wat lastiger vast te leggen. Hier kijk je dwars door de voorstelling naar de reactie van het publiek en de magie van het geloof in onze onbeperkte fantasie. Ondanks dat sommige ouders en begeleiders hun wenkbrauwen fronsten toen ik daar bezig was.