franfotoblog

Groeten uit Tilburg 2

Groeten uit Tilburg 1

Het is niet vaak dat je beloond wordt voor het eindeloos zoeken tussen oude negatieven, gemaakt door mensen die je nooit gekend hebt.

Waarom werd ik door deze verzameling (488 negatieven op 3 verschillende formaten) opeens alert? Het was allemaal zwart/wit materiaal en gemaakt in het midden van de zestiger jaren in een gezin ergens in Brabant. Het zat in negatiefzakjes van ‘Foto-Cine Mulder N.V. uit Tilburg’. Alles gemaakt in de huiselijke kring en een paar op vakantie. Eigenlijk niets bijzonders.

Maar wat me meteen opviel was de spontaniteit, de intimiteit en de directheid. Deze fotografe werkte intuïtief en persoonlijk, en had een aangeboren gevoel voor compositie, timing en humor. Een foto maken deed ze even tussendoor.

Dat het een vrouw moest zijn kon je zien aan de vele foto’s waar alleen vrouwen op stonden en de ongedwongenheid waarmee die zich lieten fotograferen. Sommige onderwerpen waren ‘typisch’ vrouwelijk, zoals Sinterklaasfoto’s of een gedekte tafel waarin de tevredenheid over het behaalde voelbaar is. Ook baby’s, jonge eendjes en boeketten ontbraken niet.

De foto’s van opvallende hoekjes in interieurs van anderen, waren gemaakt om de sfeer. Misschien ging ze op kamers wonen of vond ze de inrichting bij een vriendin wel speciaal. Zo’n dikke zestig jaar later is dat ook informatie over hoe er toen geleefd werd. Wat je interessant vond als jonge vrouw. Als je een koffer en een weekendtas naast een stoel ziet staan weet je dat ze op vakantie ging. Een foto hield dat heerlijke gevoel voor altijd vast. Dan komt er een jonge man, van het type dat me vroeger al tegenstond, wel erg vaak in beeld en wil ik haar waarschuwen.

Ze maakt met paard en huifkar een reis door Ierland in 1966, en zit een jaar later in Zweden. Er zit een serie bij van een jong stel met baby waarop gepast moet worden. Of foto’s van haar werk, een omgeving met veel boeken. Zou ze bibliothecaresse zijn geworden?

The Sound of Silence

Waarom voel ik me meestal meteen (zie ook blog 165 ‘Tijdelijke Samenscholing’) aangetrokken tot mensen die zich hebben opgesteld als groep? ➜ Er gaat altijd iets gebeuren. Het doet ook denken aan het maken van een groepsportret. Als fotograaf moet je dan ieder een plaats geven. De belangrijkste in het midden, de kleinsten vooraan.

Iedereen stelt zich dan plichtmatig in rijtjes op. Ik zorg voor wat kleine verbeteringen zoals mannen naast vrouwen, geen klontering van dezelfde kleurcombinaties in de kleding. En alle aandacht bij mij. Kon je het maar zonder die regie, al werkt het wel het snelst.

In het LWL Museum in Münster kreeg ik opeens een cadeautje. In de enorme hal was een groep bezoekers hun audiotoer aan het voorbereiden. Men kende elkaar blijkbaar niet, ze hielden afstand en wachtten af. Daardoor had ieder een eigen plek, en een eigen afwachtende houding en toch bleef er nog wat te raden over. Die achtergrond van een opstijgende trap hielp ook mee, up up and away, straks verkeerde men in hogere sferen.

De opstelling van deze groep correspondeerde met die opgaande lijn. Van de kleinste unit, het zittende echtpaar op links, tot de vrouw die het dichtst bij me stond en daardoor ook de grootste werd. Als je ziet waar zij mee bezig is gaan je ogen weer terug naar de anderen om te kijken of je vermoeden klopt.

Op dat moment wil de gids of leider van dit gezelschap de laatste audioset aan een andere vrouw geven die net is op gestaan. De vrouw die bovenaan de trap loopt valt bijna in de gulden snede met de man in het zwarte T shirt tegen de muur. Alles in balans.

Het zachte gedempte licht zorgde ook nog voor een sacrale stemming, een suggestie van eeuwigheid. En ik dank de man in de spijkerbroek dat hij die ochtend besloot iets kleurigs aan te trekken.