franfotoblog

Voor altijd

Bruidsreportages zijn fascinerend. De foto’s, niet de video’s. Theaterfotografie in het openbaar. Ook het plezier om gehaaide collega’s op straat aan het werk te zien. Of het nu opgelegd pandoer is of zware romantiek. En iedereen is blij. 

De bruidsreportage van m’n ouders bestond uit een serie foto’s gemaakt voor, tijdens en na de kerkdienst. Het officiële studioportret zat er zelfs niet bij. Dat ze gelukkig waren kon je zo wel zien. 

Nu moet dat bewezen worden met bijzaken. Het is gebruikelijk dat het nieuwe echtpaar tussen receptie en diner een uurtje met een fotograaf doorbrengt op een locatie naar eigen keuze. De fotoreportage verloopt volgens een vast draaiboek. Het heeft me altijd verbaasd, op de mooiste dag van je leven in clichés te vervallen. 

Verborgen symboliek, water symboliseert groeikracht. Een fontein, waterval, watermolen of de zee; dit huwelijk zal vruchtbaar zijn zolang er water is. Of de klassieker: zonsondergang boven zee! Terwijl zonsopkomst eigenlijk beter past bij nieuw begin. Een ruïne staat voor romantiek, tradities en degelijkheid. Oude klassieke auto’s geven vaart en elegance, vooruitgang gebaseerd op traditie. Koetsjes kunnen ook; sprookjes worden waar. Aan boord staat voor huwelijksbootje. Een nieuwe trend is trouwen in het buitenland. In een gondel, of uitzicht over Kuwait City! 

Onwillekeurig vraag ik me af of dit paar uit downtown Harderwijk het lang heeft volgehouden. Het ziet er naar uit dat hij te graag wil en zij ‘m in toom weet te houden. Nu of nooit stel. Nog steeds stickers op hun zolen. 

De wereld kijkt toe of loopt voorbij. De kelnerin houdt zich even in om mijn plaatje niet te verstoren. Zit er iets verontschuldigends in die blik? Of is het meewarigheid? 

Nee, ze denkt dat ik er bij hoor.

Zwaar Weer in Zwart Wit

Zaterdag, een van de smerigste zwart-wit afdrukken gekocht die ik ooit heb gezien. Er is vocht bijgekomen; het weer zit er in. Daarnaast zo’n zware verzilvering dat de helft van de afdruk een negatief lijkt. 

Vorm en inhoud gaan hier in elkaar over. Deze storm lijkt buiten deze afdruk getreden om de verbeelding ervan alsnog te vernietigen.

Er is gefotografeerd tijdens zeer zwaar weer met de blik naar open zee. De fotograaf heeft zich vast vast laten binden op dit havenhoofd om zich alleen op dat baken in de verte te concentreren. Houd ik de horizon wel recht? Komt er geen water op m’n lens? Houdt de zon het nog even vol? Tussen deze twee golfbrekers is de ergste opzwepende golfslag wel gaan liggen, maar het water heeft nog niets van zijn kracht verloren en kolkt in de rondte. 

Zonnestralen breken als lichtbanen door het dikke wolkendek. Zoals zeventiende- eeuwse schilders zulke spotlights gebruikten om de nietigheid van de mens tegenover die huizenhoge golven weer te geven. Die lichtbanen steken dan altijd briljant af tegen donkere donderluchten. Hier niet anders. Kathedralenlicht. 

De oplichtende plas rechts onderin is als een gat in de duisternis; je zou er in willen verdwijnen om voorgoed aan dit oorverdovende geraas en getier te kunnen ontkomen.

Stickers

Net terug van een stickerspeurtocht. Die ik zocht zat vorige week op een verkeerslicht. Maar waar was dat ook al weer? Andere dringen zich op. We moeten paraplu's boycotten (met dank aan The Clash), en heel modern, NOS = fake nieuws. Weinig oogst. Veel schoongekrabte palen, dat wel. 

Gedachteloos, maar geconcentreerd op het wisselen van rood naar groen, liet ik toen m’n blik een beetje door de omgeving zweven. Daarvoor zitten die stickers op die palen. Morseberichten uit de actualiteit. Boodschapjes die maar een paar seconden van je tijd willen. Sommige bedoeld als doordenkertjes. Net kort genoeg om direct weer op de fiets te springen en verder te rijden. Bij zebra's zie je ze veel minder. 

Opeens zag ik een beeld op zo’n sticker dat ik lange tijd niet meer had gezien. Vijf vrouwen op een rij hielden hun kleren omhoog en lieten hun navels zien. Op het blote vlees stond met lippenstift geschreven: “Baas in eigen buik”. Een van de iconische foto’s uit de tweede feministische golf. Niet van Eva Besnyö, maar van Jaap Herschel. 

Waarom die foto al zo’n 50 jaar in m’n geheugen vastzit, moet te maken hebben met veel verschillende lagen en betekenissen. De directheid van ‘ik sta hier en ik kan niks anders’. Intimiteit voorbij. Het lichaam als mededelingenbord, de laatste strohalm. De rechtvaardigheid van de boodschap. De simpelheid. Dezelfde directheid als Pussy Riot. Slim; erotiek gekoppeld aan strijdvaardigheid, geen krant zal dat weigeren. Dat er nu in Polen nog over wordt gezeurd. Mannetjes zouden even hun mond moeten houden. Dat we vijftig jaar verder zijn! Een minderheid dicteert nog steeds de meerderheid. 

Achter me wordt gebeld, het licht staat op groen.