franfotoblog

Eerste foto

Ik kan het me nog net herinneren. Hoe ik het boxje van m’n moeder uit de mand haalde, om haar heen sloop en achter haar rug een foto van m’n vader maakte.

Ze zei niks, lachte alleen maar. Ze snapte waarom ik zo ingewikkeld deed. M’n vader in z’n zwembroek, lezend, zich van niets bewust, vereeuwigd. Dat was haar nooit gelukt.

Ik voelde voor het eerst de lichte opwinding van het in het verborgene werken. Eerst iets doen in impuls en er later dan maar de consequenties van dragen. Maar dan was het al niet meer terug te draaien, het bewijs was er. Ik denk niet dat m’n vader zich hier aan gestoord had, het was alleen niet zijn manier om stiekem van iemand een foto te maken.

Bijzonder dat ik oorzaak en gevolg in een vakantiefotootje heb gecombineerd. M’n vader die schijnbaar niets in de gaten heeft en de reactie van m’n moeder. Toch blijf ik in de veilige zone van m’n moeders rug. Hoe ik zo’n toestel moest bedienen had ik vast van haar afgekeken. Die camera van hem was wel mooi, maar ook te ingewikkeld. Ik denk dat het een Praktica FX2 moet zijn geweest. De eerste spiegelreflex, waarbij je bovenop in een opklapbare zoeker precies kon zien wat je fotografeerde. Je hoefde niet eens door de zoeker te kijken.

Ik keek graag naar hem als hij fotografeerde, hij deed nooit alsof en werkte duidelijk en zichtbaar. Hoe ik dat en òf ik dat later zelf ook zo zou doen was nog niet van belang. Of hij deze foto zelf gezien heeft weet ik niet, ik heb hem er nooit over gehoord.

Terry Hall 1959 - 2022

Tijdens het voorprogramma van The Beat had ik me naar voren gedrongen om een goede plek te hebben bij het optreden van The Specials. Geen doorkomen aan. Je voelde aan alles hoe belangrijk dit was, iedereen wilde dicht bij het podium staan. Als je je camera maar omhoog hield ging er nog wel eens iemand opzij.

Ik heb het er niet lang kunnen uithouden, de druk van achteren werd teveel. Dus door m’n knieën gezakt en als een kreeft achteruit schuifelend, tussen allerlei benen door naar achteren gekropen. Beetje claustrofobisch, dat is me daarna nooit meer overkomen. Gelukkig heeft Paradiso meer mogelijkheden om te fotograferen. Uiteindelijk had ik een prima plek op het linker achterbalcon. In één keer de band en de eerste rijen.

Hun repertoire werd door Chris Woodstra puntig omschreven als “A danceable ska and a rocksteady beat with punk’s energy and attitude. And lyrically more focused and informed political and social stance”.

Ze hoefden niet veel moeite te doen om de zaal op temperatuur te krijgen, iedereen wilde er een feest van maken. Achteraf ben ik gewoon het toneel op gelopen om een setlist van één van de speakers mee te nemen. Oorspronkelijk speelden ze 17 nummers, toegiften uitgezonderd. Openingsnummer: ”Dawning of a New Era”. Kon niet toepasselijker. Wat hadden we hier lang op moeten wachten.

Eindelijk weer eens zwarte en blanke musici door elkaar. Zeven man, drie in de voorhoede; Neville Staples staat hier rechts op de foto. Z’n maatje Lynvall Golding, onthoofd, linksboven. Zeer soepele leadgitarist. En in het midden Terry Hall. Een wat Frankensteinerige verschijning, met altijd een wat verongelijkt stemgeluid.

Bij al die hete opwinding, goot Jerry Dammers, die de meeste songs schreef, een tweeliter Spafles over de voorste rijen leeg. Het was niet meer dan normaal dat er een meisje het podium opklom om al die bezetenheid van zich af te dansen. Even later stond het hele podium vol, wat een bevrijding. Een volksband met een politieke boodschap!

Niet thuis

Ook in modern ongeduld zit een zekere schoonheid. Zeker als het zich geluidloos voltrekt en je er getuige van mag zijn. Als al de nieuwste technieken niet volstaan en men weer gewoon op handgebaren moet overgaan. Geen dia-, maar monoloog. De angst dat je niet duidelijk genoeg zult zijn. Wat heb ik een geluk met deze actrice.

Deze twee fotootjes zijn binnen twee minuten gemaakt. Een kleine privévoorstelling op m’n stoep. De buurvrouw was net per fiets vertrokken of er probeerde iemand bij haar binnen te komen. Voortdurend aanbellen, deur duwen, naar boven kijken, telefoneren, rondje lopen of op de drempel gaan zitten; niets hielp.Ten lange leste dan maar een afscheids appje, miss ongeduld kwam in vrede, maar ze had het nu even met haar gehad. En weg was ze.

Het lijkt wel of iedere generatie een andere betekenis geeft aan dat V-teken. Ik ken het als een internationaal begrip: PEACE! Gevolgd door MAN!, op z’n Amerikaans natuurlijk. Het gaf net even een ander gevoel als het V-teken waarmee Winston Churchill dat vóór ons had gedaan. Onze PEACE! was persoonlijker gericht, in de sfeer van ‘Alle Menschen werden Bruder’. Bij Churchill ging het om het stopzetten van de oorlog; “V for Victory!”. Bij deze vrouw ontbreekt iedere ‘peace’ en lijkt het meer op het afleggen van een eed: ‘the truth and nothing but the truth’.

Ik zie haar hele stemming terug in deze twee foto’s. De eerste drukt het ”ik heb mijn doel bereikt en kom in vrede” uit. Zij moet in beeld met de voordeur. En als ze woedend weggaat is alleen een duim naar beneden voldoende; zijzelf blijft buiten beeld. Ze wil er niks meer mee te maken hebben. Duimpje en deur, daar zal de buurvrouw het mee moeten doen. Nét goed.

Het mooie is dat deze vrouw niet genoeg heeft aan emoticons, maar ze het nog eens dunnetjes over doet in gebarentaal. Alsof je op tamtamgeluiden overgaat als de radio uitvalt.