18 | 12 | 2024
454
Jeroen puur
De documentaire van Wilfried de Jong over Jeroen Krabbé opent met een basisles over cameragedrag. Hoe kijkt een professional ons aan als hij voor een camera staat? Wat voelt hij? Krijgen we iets te zien in een onbewaakt moment dat iets onhult?
Het openingsshot is een close up (1). Krabbé mag niks zeggen en alleen maar recht in de lens kijken. De Jong wil tot op het bot gaan. Krabbé glimlacht dus ontwapenend. Hij laat z’n bril iets zakken, trekt z’n linkerschouder op en lijkt op iemand die toevallig voorbij komt lopen. Het Mark Rutte moment (2). Eigenlijk is hij er klaar mee en wil een discussie beginnen. Maar De Jong is onverbiddelijk: ”Ssssh!” De cameraman zoomt wat uit (3). Dit gaat te lang duren (14 seconden), het gezicht is nu zonder expressie. Aftiteling. Inleidend commentaar De Jong: “Als ik naar Jeroen Krabbé kijk, zie ik afwisselend een aardige man, een bevlogen verteller en een internationale acteur. Maar daar is altijd die smalle scheidslijn tussen wat bij hem puur is en geparfumeerd. Wat is dan echt? Wat is dan spel?”
Terug in het bos. Langzaam komt de glimlach weer omhoog (4,5,6). Het is niet genoeg. Hij wil meer laten zien. Daarom gaat z’n hand richting nek en trekt hij z’n wenkbrauwen op, de uitdrukkingen voor een netelig moment (7). Echt of gespeeld? De camera zoomt meteen in. Krabbé weet dit en heeft daarna een berustende, starende blik (8). Z’n rechteroog staat open en het linker kijkt ons wantrouwend aan. Hij zit het uit. Is dit dan de puurheid waar De Jong naar op zoek is? Maar dan corrigeert hij de stand van z’n hoofd in de ideale paspoortfoto houding (9). Na twee minuten, einde openingsshot.
Wat we zagen is later door De Jong zo gemonteerd. In deze montage zie ik nergens waar hij naar op zoek was. Ook dat zou natuurlijk weer iets kunnen betekenen. Maar eigenlijk wil hij het onmogelijke. De ‘echtheid’ van de waarheid op een onwaarachtig medium. Van een beroepsacteur die daar geen behoefte aan heeft en doet wat wij graag willen zien.
11 | 12 | 2024
452
Classic Pop
Omdat Paul McCartney in 1969 op z’n blote voeten het zebrapad van Abbey Road overstak, werd dat in kringen van Amerikaanse hippies als een doodsverklaring gezien. En als je de Lp achterstevoren draaide was dat ook ergens onduidelijk te horen: “Paul is Dead”.
Is het toeval dat in deze deur alleen de twee overgebleven Beatles te zien zijn? Om hem in het glas van die deuropening te krijgen zijn de zijkanten er van afgevouwen. Exit John en George. Waarom deze poster van een platenhoes en geen andere? Mick Jagger had ook gekund. Toevallig voorhanden? Werkt er hier een fan? Het bewijs dat we een hippe zaak betreden? Dit is de ingang van het tweedehands kledingmagazijn Figo Vintage, in Amsterdam Noord.
Geen enkele Beatlehoes laat ze op zo’n alledaagse locatie zien. Het is alsof de goden terug zijn op aarde, eigenlijk zijn ze net als wij. Maar zo willen wij onze idolen niet. Een kleine verwijzing naar de mythe is ook voldoende. Al is het maar een stukje van de foto; het zebrapad is nu net zo’n trekpleister als de gevel van de Heineken Brouwerij. Via EarthCam van minuut tot minuut te volgen. (EarthCam-Abbey Road Cam.webloc). Zelfs McCartney kon het niet laten; in 1993 steekt hij nog eens over met zijn hond Martha voor de cover van zijn plaat: “Paul is Live”.
Ik kijk altijd met plezier naar eenzelfde foto gemaakt in de Emmastraat in Amsterdam uit 1994 van Pieter Boersma, compleet met Volkswagen zoals op de echte foto. Louis Andriessen doet George, Reinbert de Leeuw (schoenen aan) is Paul, Misha Mengelberg overtuigt toch niet helemaal als Ringo en Peter Schat (John) doet maar wat.