Applaus
Doordat ik voor Dick Hauser wat foto’s van de Hauser Orkater productie “Zie de mannen vallen” uit m’n archief haalde, kwam ik deze foto van het applaus in de Shaffyzaal weer tegen.
Ik probeerde iedereen op een rijtje te krijgen. Niet gelukt. Er ontbreken twee Van Warmerdams, Mark en Vincent. Thijs van der Poll en Rob Hauser zijn ook buiten beeld. De halve neus is van Gerard Atema. En de twee technici, Dicky Schuttel (geluid) en Reinier Tweebeeke (licht) kwamen altijd wat later op de bühne. Dit zijn Eddie B. Wahr, Peer Mascini, Jim van der Woude, Alex van Warmerdam, Dick Hauser en Chris Bolczek. In m’n aantekeningen staat dat dit applaus op 1 december 1979 te horen was; 45 jaar geleden!
Vrij Nederland: ”De situaties zijn absurd en telkens getekend door een wankel evenwicht, dat gezocht wordt door mensen die juist in geen enkel opzicht hun evenwicht kunnen bewaren.
Dit vrij associëren met kleine situaties of attributen, dat nooit de andere kant dan de absurde mogelijkheden ervan zoekt, maakt van Hauser Orkater iets unieks. Alle medewerkers zijn uitstekende solisten. Zodra ze samen spelen is er een onmiddellijke eenheid.” (A. Koolhaas)
Som der Delen
Ik vraag me nu af wat me als eerste opviel aan haar. Hebben m’n ogen bliksemsnel al die details opgemerkt? Of had ze daar zelf voor gezorgd? Kennelijk klikte het tussen haar uiterlijk, mijn nieuwsgierigheid en wil om daar vorm aan te geven.
Het grijze licht en de ruwe straatbedekking pasten wel bij deze schoenen. Stevige zolen en donkere broek, dat kan wel wat hebben. De tas naast haar en de weinig comfortabele bank horen bij openbaar vervoer. Misschien staat haar nog een lange reis te wachten. De ruime shawl zal haar warm houden.
Eigenlijk was de kleur van de nagellak het uitgangspunt. Als die bordeauxrood was geweest had ik haar laten zitten. Dat ze een tekst intypte en de telefoon niet aan haar oor had was ook van belang. Daardoor had ik haar hoofd niet nodig. Even wachten tot die duim boven de toetsjes zweefde. Mensen die hun schermpjes bewerken zijn een makkelijk doelwit voor fotografen.
De kegelachtige sigaret duidt op het zelf rollen en daardoor een onafhankelijke geest. Het is natuurlijk beter voor de gezondheid, maar het verdwijnen van de sigaret is een verarming van de cultuur hoe men zich in het openbaar ook een houding kan geven. Bij Marlène Dietrich leek roken meer een luchtige suggestie, Marilyn Monroe rookte echt. Humphrey Bogart hield z’n sigaret soms tussen duim en middelvinger als hij iets uit te leggen had. En Clint Eastwood haalde z’n sigaartjes niet eens van z’n lippen.
Deze vrouw gebruikt haar neerhangende hand en de sigaret, om haar vingers te verlengen. Zoals bij het drinken uit een porceleinen theekop strek je dan ook je pink, elegant. De riem van haar tas brengt de blik weer terug naar haar rechterschoen met het vervaarlijke profiel. Sierlijk en stevig, twee uitersten: de cirkel is rond.