New York State of Mind
Door de ruimhartigheid van Freek Esser kon ik in 1973 zo’n zes weken bij hem logeren. Hij woonde om de hoek bij Second Avenue en 6th Street in New York. Ik heb in die tijd veel door de straten van de Lower Eastside gelopen en fotografeerde alles wat er maar interessant uitzag. Waaronder deze etalage.
Opeens realiseer ik me nu waarom ik graag naar de foto’s van Saul Leiter of Lee Friedlander kijk. Billy Joel heeft een liedje over een “New York State of Mind”. Zou het daar iets mee te maken hebben? Waarom is dat anders in Chicago of San Francisco?
Voor mijn gevoel heeft het in deze wijk te maken met vergane glorie. Etalages vol stof. Een afgeragde gymparlor of het verenigingsgebouw van The Polish Community. Klassieke Europese elementen als versiering aan de huizenblokken, reflecties in reflecties. Fragmenten van grootsheid, veel auto’s. Wat doet een mens daar nog tussen?
Camouflage
Twee plaatjes naast elkaar van bijna dezelfde voorstelling willen meestal een verandering laten zien. ‘Voor’ en ‘Na’; er is iets verbeterd of verslechterd. Maar bij deze twee foto’s ging het meer over voortschrijdend inzicht.
Om een transformatorhuisje wat vriendelijker over te laten komen had men er bedrukt zeildoek omheen gehangen. Een bosgezicht zou niet direct een band met elektriciteit oproepen. Hoewel er schaduwen van gaaswerk door het zeil te zien waren, maakte het geheel een realistische indruk. Zorgvuldig gefotografeerd en gedrukt, goed op kleur.
De zwakke schakel was een geel waarschuwingsbord dat zo dicht op de reproductie stond, dat de natuurlijke schaduw ervan niet klopte met deze foto van een bos. Er zat geen afstand tussen die buis en de aanplant erachter. Het accentueerde de platheid op een subtiele manier.
Dat zou de kern van m’n foto kunnen worden maar moest dat geel, hoe minimaal ook, erbij betrokken worden? Moest ik de kijker een beetje helpen? Voor de zekerheid er toch maar een gemaakt. Maar ik vond die zonder beter. De zinken buis verliest z’n functie en krijgt meer samenhang met de boomstammen. Samen met die paal waar nog een uiteinde van het zeildoek met tiewraps aan hing, zou je er een toegangspoort in kunnen zien.
Door er een stukje stoep bij te betrekken, leek het meer alsof je echt dit bos in kon lopen. Maar niet zomaar, je zou eerst over dat bouwhekblok heen moeten stappen en dan nog het gevoel hebben dat je nergens terecht zou komen. Bedrieglijk echt, zoals elke camouflage.