franfotoblog

Eindelijk

Gisteren voor het eerst weer gezien dat het voorjaar er nou toch echt aan zit te komen. Ik zie de wilg als een danser in luchtig gewaad over het gras aan komen schrijden. Ik herinner me de voorjaarsschoonmaak van vorig jaar. Nieuwe kansen. Schone lei. De schaduwen blijven grijs, zelfs het licht is lichter.

In het assortiment van stockbureaus zal de lentefoto nooit ontbreken. Jonge eendjes, springende lammetjes of de Keukenhof, de mensheid is toe aan onschuldige vernieuwing en verlossing. De foto’s hoeven zelfs niet actueel te zijn, die van vorig jaar zien er toch hetzelfde uit. Even die sensatie dat alles zo fris en groen zal blijven. Weten we dit over een maand nog? Deze keer is het vast anders. Ik zie een duif een twijgje op pikken en naar een nis onder de brug toe vliegen. De buurman met een spuitfles Glassex voor z’n ramen staan. Je kunt weer zonder jas naar buiten.

Johnny Jordaan zei het al: “Amsterdammers dat zijn andere Nederlanders, als de zon maar schijnt, dan zijn ze blij."

Parallellen 5

Per ongeluk

Dit zal niet de bedoeling zijn geweest. De roze rafelrand aan de linkerkant is ontstaan toen de camera gesloten werd en het rolletje nog niet was doorgedraaid. Een zuinige fotograaf. Eigenlijk zo’n moment waar je, als je gaat fotograferen gauw doorheen wilt. Twee ‘blinde’ opnames, dan onbelichte film voor de lens. Ondertussen doe je maar wat.

Het moment dat je een keuze maakt in beeldhoek en onderwerp is er nog niet. Dit zijn de laatste voorbereidingen. Je denkt er nauwelijks over na. Eigenlijk pure onschuld. Er zit ook spanning in. Bestaan er afbeeldingen die echt over niets gaan? Of willen we overal betekenis in zien? Het lijkt op zoiets als tussen de regels door te lezen. Je zult het met restjes moeten doen als de hoofdboodschap nog ontbreekt.

De details zeggen genoeg. Een barometer en een thermometer duiden op controle, de regelmatige afwisseling in grootte van de geplaatste beeldjes op de ombouw boven het raam versterken dat. Een nostalgisch lampje met glazen kap, twee schilderijen en een hangplant vlak naast elkaar boven ooghoogte, duiden op een kleine ruimte. Ergens anders was geen plek. Ik wil niet nadenken over hoe je die plant iedere keer weer van water moet voorzien. Alleen die twee donkere rechthoekige vormen blijven een raadsel.

En wat doet de hoofdpersoon? De opgetrokken schouders duiden op vooroverbuigen, alsof er net iemand met gestrekte armen gaat zitten. Opstaan zou ook kunnen. Nogal dichtbij, deze persoon moet zich van de fotograaf bewust zijn. Als je de omvang van het hoofd en die schouders afzet tegen deze omgeving krijg ik weer het gevoel van een kleine behuizing. Die twee ramen zo dicht naast elkaar; misschien een woonwagen? Het schuine plafond maakt dat alles wel swingt.

En de foto heeft de belofte van een nieuw begin in zich. Het moment van: “Ga zitten, we moeten eens even overleggen”. Dat het nog alle kanten op kan gaan. Het begin van een interview? Geen toeval dat die sfeer samenhangt met deze inloopfoto.

Hyper

Een overvloed aan details, alles wil evenveel aandacht. Ik zie wel een overeenkomst met het hyperrealisme in de schilderkunst, maar dan reëel, niet kunstmatig.

Het hyperrealisme en fotorealisme in de schilderkunst zijn twee stromingen die de concurrentie met de fotografie aangingen in de zestiger jaren. Bij dat hyper kreeg ik vaak het gevoel ook met een wat maatschappijkritisch oog te moeten kijken. Zoals overdaad in consumptie. Bij het fotorealisme leek het er meer om te gaan wie de kampioen fijnschilderen zou worden, zodat je het echte niet meer van het kunstmatige zou kunnen onderscheiden.

Toen ik naar deze raststätte liep werd ik ondergedompeld in een combinatie van dit licht, het tijdstip, deze plek en architectuur en deze gewoontes. Dat licht; verzadigder kan het niet. ‘The golden hour’, een uur voor zonsondergang. Het oranje maakt alles melodramatischer, zonder absoluut drama. De schaduwen lopen niet dicht en de hoge lichten blijven gedekt.

Opeens wil iedereen eten, na uren in die auto even iets anders. Daar zijn dit soort restaurants voor neergezet. Gebouwd in een stijl die net zo tijdelijk aandoet als de benzinestations en snelwegen waar ze door omringd zijn. Ordelijke parkeervakken, schone toiletten, picknick-ameublementen op perfect gemaaid gras. Autocultuur in optima forma. Zo’n onderbreking van een lange autorit komt altijd droomachtig op me over. Je bevond je al in een soort tijd- en ruimtecapsule en dit moet het allemaal weer normaal maken? Gaat gewoon verder.

Het vluchtige werd nog groter doordat hier iedereen al lawaaierige vakantiekleding droeg, slippers aan had, op barkrukken zat en de eventuele moeders uit het zicht waren. Vaders en zonen, een mannen- en patatcultuur in doorgangsrestaurants op weg naar de zon. Heerlijk!