Groots
Wie was de eerste, vraag ik me altijd af als ik twee foto’s van verschillende fotografen tegenkom die op elkaar lijken. Links Louis Armstrong door Philippe Halsman (1965), rechts Jacques Dutronc van Jean-Marie Périer uit 1966. Armstrong zweeft als een cherubijntje, Dutronc lijkt een acrobaat die uit een circuskanon over ons heen is afgeschoten. Armstrong maakt muziek, Dutronc lijkt ons ernstig te waarschuwen.
Een ongebruikelijke gebaar voor die tijd, we lieten ons toen niets voorschrijven. Dat pak week ook af van wat er toen gaande was. Dit is de ‘minet’ stijl: lang jasje, nauwe taille, krappe schouders en hoge armsgaten. Het was een voorbije modetrend voor Franse jongens, geïnspireerd door de stijl van de Engelse Mods. Op foto’s uit 1966 zie je The Beatles ook nog steeds in jasjes, maar eronder zitten al luidruchtige overhemden en dragen ze broeken met strepen. De flowerpower was in aantocht.
Dutronc week in alles af. Deze LP was een totale breuk met de Franse manier van liedjes schrijven. Alle teksten zijn van Jacques Lanzmann en hebben het rauwe van Bob Dylan en zijn mystiek en poëtische taalgebruik. Dutronc’s nasale stem verhoogt het cynisme. De sologitaar geeft hoekige licks, de basgitaar is stuwend voor Franse begrippen en de drums hebben een dominante rol. Dutronc was een hele goede studiomuzikant voordat hij doorbrak.
De nadruk lag op het individualisme. Hij bekritiseert trends (“Les Playboys” en “Mini, Mini, Mini”), maar spaart zichzelf ook niet (“Et moi, et moi, et moi”). In tegenstelling tot Dylan kon hij ook wegkomen met absurde teksten over cactussen (“Il est impossiple de s’assoir”) of een parafrase op de Esso reclame: “Esso puts a tiger in your tank” (“J’ai mis un tigre dans ma gitare”). Muddy Waters had er in 1960 ook al een lokaal hitje mee.
Zit er nog verschil tussen de manier waarop beiden overkomen? Armstrong appeleert aan zijn sterrenstatus, Dutronc blijft een outsider. De gouden trompet, het prachtige horloge en dat rode strikje geven je een feestelijk gevoel, Dutronc komt over als een stijve dominee. Alle twee doen ze zich groter voor dan ze zijn, bij Armstrong terecht, bij Dutronc meer tongue in cheek.