Groffe meisjes
De fotograaf Aart Klein heeft altijd beweerd dat hij de 400 ISO/ASA film had uitgevonden. En dat Kodak zijn recept had gestolen. In zijn tijd waren er nog geen snelle films te koop.
Je ‘forceerde’ een 100/125 Asa film door de belichting bijvoorbeeld in te stellen op 400 en zo de film gevoeliger te maken. Eigenlijk had je dan een onderbelichte film, die je met langer ontwikkelen toch weer tot een werkbaar negatief kon maken.
Wanneer is dat begonnen? Ik zag voor het eerst dat soort foto’s in het boek “JAZZ” van Ed van der Elsken (Bezige Bij,1959). Hij had die foto’s ‘s nachts in het Concertgebouw gemaakt. Weinig licht, dus lange sluitertijden en geen dieptescherpte. Flitsen was not done. Door dat forceren had je net wat meer mogelijkheden. Geen schimmen meer op het podium.
Maar je vroeg wel meer van de korrel; die werd groffer. Er was een nieuwe stijl geboren. Korrelige foto’s stonden voor iets oprechts, iets eerlijks. Buiten op straat werkte het ook prima. Het leek of de fotograaf tot het uiterste had moeten gaan. Verlies aan kwaliteit, maar wel de naakte waarheid!
Daarom werd Van der Elsken betrokken bij een reclamecampagne (1969?) die jongeren aan het bierdrinken moest brengen. Het ging om tien portretten. Niet alle modellen lijken zijn keuze. Geen lefgozertjes of opwindende meiden. Eén vrouw herken ik van de schutbladen uit ‘Sweet Life’ en een Stedelijk Museum catalogus (volgende blog).
De opzet was jongeren en hun mening over bier te laten zien. Een nieuwe generatie die eerlijkheid wil, maar iedereen spreekt reclametaal en uit zich in schoonschrift. Of heeft een five o’clock shadow door die ‘eerlijke’ korrel. Ik kan me niet herinneren er indertijd iets van in de kranten te hebben gezien. Jammer!